„Alzheimer – choroba XXI wieku”

„Preludium” Andrzeja Cwojdzińskiego, dedykowane Prezesowi Towarzystwa Pomocy Chorym (TPCH) im. Sługi Bożej Stanisławy Leszczyńskiej w Pile – dr n. med. Pawłowi Wiszniewskiemu rozpoczęła się sobotnia (21 marca) konferencja „Alzheimer – choroba XXI wieku”.

Przedsięwzięcie miało miejsce w pilskim Biurze Wystaw Artystycznych i Usług Plastycznych i odbywało się pod honorowym patronatem Starosty Pilskiego p. Franciszka Tamasa i Prezydenta Miasta Piły p. Piotra Głowskiego. Na konferencji gościli m.in. senator RP p. Mieczysław Augustyn, Wicestarosta Pilski p. Stefan Piechocki, Dyrektor Domu Pomocy Społecznej im. Jana Pawła II w Pile i jednocześnie Prezes Zarządu Stowarzyszenia „Porozumienie samorządowe” w Pile – p. Bogusław Mikita. Należy podkreślić udział licznego grona słuchaczy ok. 200 osób zainteresowanych problematyką choroby Alzheimera to mieszkańcy Piły, uczniowie szkół ponadgimnazjalnych i studenci kierunków medycznych, przedstawiciele instytucji, organizacji i duchowieństwa.

Po utworze otwierającym konferencję, wykonanym przez Laurę Konarską – wystąpili pozostali uczniowie (Agnieszka Poleszczuk, Karolina Pająk, Paulina Krzykowska, Aleksandra Chort, Katarzyna Śnioszek, Jarosław Rzepa, Martyna Podolska) i wykładowcy (p. Jolanta Reszelska i p. Filip Maciborski) z Zespołu Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina w Pile. Podczas występów obecni byli także kierujący placówką: Dyrektor p. Karol Urbanek i Wicedyrektor p. Grażyna Kędziora, prowadząca cały koncert. W trakcie występów wykonano m.in. „Madchenlied” Johannesa Brahmsa, „Hymn do miłości” z repertuaru Edit Piaff, Preludium „Generał Lavine” Claude Debussy, „Introduction et Tarantella” Pablo de Sarasate, „Asturia” Izaaka Albeniza.

Koncert zakończył utwór Fryderyka Chopina „Wariacje D-dur” na cztery ręce na temat irlandzkiej pieśni Thomasa Moorea, zbieżnej z melodią pieśni neapolitańskiej „La Ricciolella” w wykonaniu Pani Jolanty Reszelskiej i Pana Filipa Raciborskiego.

Koncert spotkał się z gorącym przyjęciem publiczności a piękno muzyki stanowiło doskonałe wprowadzenie do tematyki konferencji.

Po podziękowaniach głos zabrał pierwszy z prelegentów –  Pan dr n. med. Michał Początek, który wygłosił wykład pt. „Rozpoznawanie choroby Alzheimera i jej leczenie”, w którym powiedział zebranym o różnicy pomiędzy geriatrią, a gerontologią, a także neurologią, jaką nauką i przedmiotem jej medycznych zainteresowań. Mówił również na temat badań histopatologicznych, które są w stanie ujawnić objawy choroby, roli jej dziedziczenia oraz czynników ryzyka zwiększających zachorowanie na Alzheimera.

Następnie głos zabrała Pani mgr Dorota Urbańska, która opowiedziała o „System wsparcia chorych na Alzheimera i ich opiekunów”, temacie, który jak podkreśliła związany był z Jej całym życiem zawodowym, „bo opiekunem chorego jest nie tylko osoba wykonująca ten zawód, ale także każdy, z którym styka się chory, kto stara się pomóc”. Prowadząca mówiła o roli empatii, współczucia oraz o tym jak ważna jest próba zrozumienia świata chorego, który ma swoją indywidualną specyfikę. W swoim wystąpieniu p. Urbańska nawiązała do popularnych „10 zasad i wartości Naomi Feil”, a także przekazała rady dla opiekunów osób cierpiących na chorobę Alzheimera, wśród których znalazły się m.in. kontakt wzrokowy z pacjentem, świadoma komunikacja werbalna i niewerbalna, wydawanie jasnych i krótkich poleceń, a także ścisła kontrola podawanych choremu płynów, posiłków i leków. Na zakończenie prowadzącą powiedziała o grupie wsparcia i zespole terapeutyczno – opiekuńczym, roli współczucia, które nadaje sens ludzkim działaniom oraz zwróciła się do młodzieży opowiadając o zawodzie opiekuna medycznego, który to zawód – Jej zdaniem – powinien wynikać z wewnętrznych przekonań oraz powołania.

Po krótkiej przerwie w trakcie, której młodzi wolontariusze z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Komisji Edukacji Narodowej w Pile („Teatralna”) wraz opiekującą się nimi p. Anną Kucharską oferowali przybyłym kawę, herbatę, a przede wszystkim słodkie pyszności przygotowane przez uczniów Zespołu Szkół Gastronomicznych w Pile oraz ufundowane przez Agencję Promocyjno – Handlową Mini – Max w Pile. Wcześniej wolontariusze w charakterystycznych żółtych koszulkach z logo TPCH pomagali także w organizacji konferencji, rozdawali ulotki z informacją o Towarzystwie, organizowanej wkrótce wycieczko – pielgrzymce do Fatimy, możliwości przekazania 1% podatku dochodowego na rzecz budowy pierwszego hospicjum stacjonarnego w Pile czy też prowadzili wśród przybyłych na konferencję zbiórkę datków do puszek na ten szczytny cel.

Po kwadransowej przerwie jako pierwsza zabrała głos Pani mgr rehabilitacji Wiesława Woźna, która wygłosiła wykład pt. „Zasady postępowania rehabilitacyjnego wobec chorych”. Prowadząca mówiła o wpływie ćwiczeń fizycznych na organizm człowieka oraz rehabilitacji ruchowej jako niefarmakologicznej metodzie leczenia. Wspomniała także o cechach charakteryzujących chorych na Alzheimera oraz zasadach prowadzenia rehabilitacji ruchowej takich pacjentów. Wśród wyżej wspomnianych znalazły się: zasada prowadzenia urozmaiconych ćwiczeń, prostych poleceń, możliwości wykorzystania dodatkowych pomocy (np. piłeczki), zachęcania i stymulacji, a także wykonywania przerw pomiędzy ćwiczeniami. Wykładowca poleciła szczególnie ćwiczenia czynne z oporem (np. z szarfą, z woreczkiem), a także pomagające utrzymać równowagę i koordynację wzrokowo – ruchową. Trening powinien zakończyć się relaksacją, pochwałą ćwiczącego i zachęta do dalszej pracy. Ćwiczenia należy wykonywać na miękkiej, ale stabilnej powierzchni, wcześniej odsuwając wszystkie niebezpieczne przedmioty, o które chory mógłby się uderzyć w trakcie ćwiczeń czy też w przypadku ewentualnego upadku. Jak dodała p. Woźna każdorazowo trzeba podchodzić indywidualnie do pacjenta, uwzględniać jego stadium choroby, możliwości fizyczne, a ćwiczenia łączyć z odpowiednią muzyką, wprawiającą chorego w dobry nastrój. Przedostatnim wystąpieniem podczas konferencji była kolejna prezentacja, tym razem mgr Marioli Lotko pt., „Na czym polega terapia psychologiczna chorych i ich rodzin”. W pierwszych słowach poruszyła temat technik i metod pracy z osobami chorymi. Wśród nich znalazły się m.in. terapie grupowe, arteterapia (leczenie przez sztukę), terapie zajęciowe i muzykoterapia. Dobór odpowiedniej techniki zależy od indywidualnych preferencji i nasilenia otępienia. Dzięki odpowiedniej stymulacji i aktywizacji pacjent ma szanse dłużej utrzymać się w lepszej formie zarówno fizycznej jak i psychicznej.

Pani Lotko omówiła także formy pracy z pacjentem, wśród których wyróżnić można: trening orientacji w realności, trening poczucia rzeczywistości, który pozwala na wyjście z izolacji, ćwiczenia wspierające funkcje poznawcze (np. dopasowywanie przez pacjenta przedmiotów do zawodu, zabawa logiczna słowami i liczbami, terapia reminiscencyjna (przywoływanie wspomnień z różnych okresów życia chorego za pomocą tzw. „kotwic pamięci” (np. stare fotografie, płyty, przedmioty). Stosowanie wspominanych zasad i odpowiednie postępowanie ułatwiają opiekę nad chorym. Pani Psycholog wymieniła również cechy opiekuna, korzystnie wpływające na osobę dotkniętą otępieniem, są to min. cierpliwość, wyrozumiałość, zmysł obserwacji, umiejętność analizy przyczyn w zachowaniu chorego, zdolność dostrzegania i dostosowania zmian w funkcjonowaniu chorego. Na zakończenie p. Lotko przedstawiła przykładowe osoby, które cierpiały na chorobę Alzheimera .aktorzy: Rita Hoyworth, prezydent Ronald Regan, Charlton Heston i pisarze: Iris Murdoch i Terry Pratchett, oraz filmy poświęcone omawianej tematyce: „Iris”, „Memento”, „Pamiętnik” i „Daleko od niej”.

Cykl konferencyjnych wykładów zakończyło wystąpienie Pani mgr Wandy Kolińskiej, która opowiedziała zebranym o „Wspieraniu chorych na Alzheimera i z zespołem otępiennym i ich rodzin, w systemie pomocy społecznej w Polsce”. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pile mówiła o wybranych powodach udzielenia pomocy społecznej, podstawowych rodzajach udzielania świadczeń, zagadnień związanych z wynagrodzeniem należnym opiekunom. W swoim wystąpieniu prowadząca omówiła także wybrane świadczenie niepieniężne (praca socjalna, składki na ubezpieczenie zdrowotne, poradnictwo specjalistyczne, interwencje kryzysowe, usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania). Wspomniała także o zasadach kierowania osoby do DPSu, wymaganych dokumentach, zagadnieniach związanych ze zgodą na umieszczenie w domu pomocy społecznej oraz procedurze ubezwłasnowolnienia chorego. Pani Kolińska omówiła również usługi opiekuńcze realizowane w ośrodku wsparcia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, metody pracy z chorym (ćwiczenia reminiscencyjne, trening osobowy, higieniczny i samoobsługi) oraz świadczenia dla opiekunów osób chorych (pielęgnacyjne i zasiłek opiekuńczy).

Po Jej wystąpieniu Prezes Towarzystwa Pomocy Chorym – doktor Paweł Wiszniewski, w imieniu członków i Zarządu TPCH złożył serdeczne podziękowania wykładowcom, publiczności, za przybycie, życzliwość i wszelką pomoc przy organizacji konferencji. Szczególnie serdecznie dziękował: Staroście Pilskiemu p. Franciszkowi Tamasowi, Prezydentowi Miasta Piły p. Piotrowi Głowskiemu, Dyrektorowi Biura Wystaw Artystycznych i Usług Plastycznych w Pile p. Tadeuszowi Ogrodnikowi i p. Elżbiecie Kędziorze, Dyrektor Pani Urszuli Mrall, kadrze i uczniom Zespołu Szkół Gastronomicznych w Pile, Agencji Promocyjno – Handlowej Mini – Max w Pile, wolontariuszom i Panu Krzysztofowi Juszczykowi, który jako wolontariusz wykonał piękny plakat promujący konferencję.

Wszystkim ludziom dobrej woli, wspierającym budowę Hospicjum w Pile życzymy zdrowych, spokojnych Świąt Wielkanocnych, pełnych nadziei oraz miłości, pogodnego nastroju, oraz spotkań wypełnionych rodzinnym ciepłem i bliskością wśród rodziny i najbliższych przyjaciół.

Zarząd i Członkowie
Towarzystwa Pomocy Chorym
im. Sł. Bożej Stanisławy Leszczyńskiej w Pile

Anna Fons