Gospodarka łowiecka na terenie Nadleśnictwa Sarbia

Łowiectwo miało ogromne znaczenie dla człowieka już od zarania dziejów. Polowanie na dzikie zwierzęta było bowiem sposobem na przetrwanie, szczególnie w naszym klimacie. Z czasem, mięso ubitych zwierząt zyskało znaczenie strategiczne zwłaszcza w obliczu wojen i wybuchających tu i ówdzie niepokojów społecznych.

W okresie panowania królów, przywilej polowania zarezerwowany był tylko dla władców i przedstawicieli rodzin królewskich. W wiekach średnich sytuacja łowiectwa nie była uregulowana i uzależniona od panującej sytuacji prawno – politycznej. Pierwsze próby powołania organizacji łowieckich przypadają na okres zaborów. Pomimo jednak oporu zaborców pruskich, to jednak w Wielkim Księstwie Poznańskim w 1860 roku powstała pierwsza na ziemiach polskich organizacja łowiecka działająca pod nazwą Towarzystwo Łowcze. Początek XX wieku to okres powstawania wielu organizacji łowieckich oraz początek działalności wydawniczej związanej z łowiectwem.

Doskonale w te wydarzenia wpisuje się historia łowiectwa na ziemiach administrowanych dzisiaj przez Nadleśnictwo Sarbia. Bo to właśnie w lasach Nadleśnictwa Promno (ówczesna nazwa nadleśnictwa) oraz Podanin w okresie międzywojennym polował Prezydent RP Ignacy Mościcki. Organizatorem polowań reprezentacyjnych dla prezydenta był nadleśniczy Nadleśnictwa Promno w latach 1922-1934, Franciszek Piasek – leśnik i muzyk. W tym miejscu trzeba nadmienić, że właśnie lata 1922-1923 to okres powstania organizacji zrzeszającej dzisiaj wszystkich polskich myśliwych pod nazwą Polski Związek Łowiecki.

Łowiska Ośrodka Hodowli Zwierzyny Lasów Państwowych w Nadleśnictwie Sarbia do dzisiaj przyciągają wielu myśliwych tak z Polski, jak i z wielu krajów Europy. A co powoduje, że myśliwi chętnie odwiedzają te tereny? Przede wszystkim wzorowo prowadzona gospodarka łowiecka, bardzo dobra organizacja polowań zbiorowych, a także, a może w szczególności, kultywowanie przez leśników z Nadleśnictwa Sarbia tradycji i kultury myśliwskiej.

Pamiętać jednak należy, że polowanie jest tylko jedną, małą częścią prawidłowo prowadzonej gospodarki łowieckiej, której najważniejszym elementem jest troska o jak najlepszy stan populacji zwierząt łownych.

Z kolei aby zapewnić zwierzynie dobre warunki bytowe, konieczne jest zapewnienie zdrowej i bezpiecznej bazy żerowej, poprzez utrzymanie poletek łowieckich. Tych na terenie OHZ LP Sarbia jest 86 ha. Stanowią je dobrze zagospodarowane łąki – 21 ha oraz poletka uprawowe – 65 ha, na których uprawia się rośliny do „zgryzu na pniu”, takie jak topinambur, kukurydza czy zboża, a także rośliny przeznaczone na karmę zimową. Nie bez znaczenia jest również zimowe dokarmianie zwierzyny. W okresie zimowym karmę zadaje się zwierzynie w paśnikach zbudowanych przez leśników według własnej koncepcji. W sezonie zimowym wykłada się w nich ok. 12 ton karmy treściwej (siano, słoma) oraz ok. 120 ton karmy soczystej (buraki). W specjalnych urządzeniach zwanych lizawkami wykłada się każdego roku ok. 1 tony soli, która stanowi ważne źródło mikroelementów potrzebnych zwierzynie do ochrony przed pasożytami, a dla samców jeleniowatych niezbędnych do budowy poroży.

Ważnym zagadnieniem gospodarki łowieckiej jest ochrona pól uprawnych przed szkodami od zwierzyny. Jednym z kilku sposobów ograniczania tych szkód jest utrzymanie w lesie tzw. pasów zaporowych, na których przyorywuje się każdego roku ok. 20 ton kukurydzy. Ziarno kukurydzy zwierzyna pobiera „oszczędzając” pola rolników. Długość tych pasów na terenie OHZ LP Sarbia wynosi 13 km.

Każdego roku na obszarze całego nadleśnictwa prowadzi się wielkoobszarową inwentaryzację, czyli liczenie zwierzyny. Wiedza dotycząca ilości, struktury wiekowej i płciowej poszczególnych gatunków zwierzyny jest niezbędna dla prawidłowego gospodarowania populacjami również w aspekcie ochrony i działalności dużych drapieżników, których przedstawicielem jest wilk, dość licznie bytujący w sarbskich lasach.

Od ponad 10 lat przy Nadleśnictwie Sarbia działa Zespół Trębaczy Myśliwskich „Wilk”. Zespół wykonujący sygnały i muzykę myśliwską uświetnia wszystkie najważniejsze wydarzenia w Nadleśnictwie Sarbia oraz zapewnia oprawę muzyczną podczas polowań organizowanych na terenie ośrodka hodowli zwierzyny. Zespół „Wilk” uczestniczy każdego roku w wielu konkursach muzyki myśliwskiej, w tym w Ogólnopolskim Festiwalu Muzyki Myśliwskiej.

Tradycje i kulturę myśliwską w Nadleśnictwie Sarbia kultywują również myśliwi – wabiarze, a szlachetna sztuka wabienia jeleni jest dyscypliną łowiecką niezwykle popularną wśród tutejszych leśników. Warto wspomnieć, że pracownicy Nadleśnictwa Sarbia to wielokrotni mistrzowie Polski, a Tomasz Maliński to dwukrotny mistrz Europy w szlachetnej sztuce wabienia jeleni. A to nie koniec sukcesów, bo pracownicy Nadleśnictwa Sarbia – Tomasz Maliński i Michał Krzysztofik wchodzący w skład reprezentacji Polski w tej dyscyplinie, kolejno w latach 2013, 2014 i 2015 zdobywali drużynowe mistrzostwo Europy.

Zasobne w zwierzynę sarbskie ostępy, właściwie zagospodarowane łowisko, komfortowe kwatery, wzorowa organizacja polowań, możliwość pozyskania ciekawych trofeów myśliwskich, a przede wszystkim dzika przyroda Nadleśnictwa Sarbia, są gwarancją udanych łowów i prawdziwej leśnej przygody.

Damian Szcześniak – zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Sarbia