1 marca – Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Ponieważ żyli prawem wilka – do niedawna historia o Nich głucho milczała… Na szczęście dziś wracają na należne Im miejsce w polskiej historii. 1 marca o godzinie 12.00, przy skrzyżowaniu ulic Okrzei, Towarowej, Zygmunta Starego i Pomorskiej, odbyło się spotkanie okolicznościowe związane z nadaniem rondu, znajdującemu się u zbiegu w/w ulic, nazwy Żołnierzy Wyklętych. Mimo zaproszenia w spotkaniu nie uczestniczyli wnioskodawcy, którzy jak czytamy w oświadczeniu wysłanym do mediów, odmówili udziału ze względu na zachowanie prezydenta Piły i reprezentantów magistratu miasta Piły w stosunku do historii najnowszej Piły i Polski.

31 stycznia Uchwałą Rady Miasta Piły rondu na skrzyżowaniu ulic: Okrzei, Towarowej, Zygmunta Starego i Pomorskiej w Pile nadano nazwę Żołnierzy Wyklętych. Za podjęciem przedmiotowej uchwały przemawia następująca nota historyczna.

Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej Związkowi Socjalistycznych Republik Radzieckich. Pierwsze struktury organizacyjne związane z możliwą okupacją Polski przez wschodniego sąsiada powstały jeszcze u schyłku II wojny światowej z inicjatywy dowództwa Armii Krajowej. Działalność większości podziemia antykomunistycznego skierowana była na walkę z oddziałami zbrojnymi Urzędu Bezpieczeństwa, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Milicji Obywatelskiej. W wyniku licznych akcji zbrojnych, a także egzekucji sądowych i represji politycznych śmierć poniosło około 15 tys. osób, w tym około 7 tys. Członków podziemia. Ci, którzy przeżyli, w wielu przypadkach nie uniknęli długoletniego więzienia. Przez kilkadziesiąt lat od zakończenia II wojny światowej, w czasie trwania Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Żołnierzy Wyklętych przedstawiano jako zdrajców Polski. Od 2011 r. obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ustanowiony świętem państwowym (1 marca).

– W ostatnim czasie nadaliśmy nazwy Rondu Władysława Bartoszewskiego, Reformacji, Żołnierzy Wyklętych. Wcześniej Rada Miasta nadała nazwy: Rondu 10 kwietnia, 6 Pułku Lotnictwa Myśliwsko- Bombowego, skwerowi Kardynała Ignacego Jeża. Nazwy te oddają charakter naszego miasta, a przede wszystkim są wyrazem różnych opinii i światopoglądów. Łączy je jednak jedno – podkreślają wierność ideałom i wartościom ważnym dla mieszkańców naszego miasta, które w przeszłości było wielokulturowe i wieloreligijne, a dziś i jutro winno być otwarte, tolerancyjne i przyjazne. Intencją władz miasta jest wspierać Pilan w ich inicjatywach i odpowiadać na ich potrzeby – zgodnie ze słowami Józefa Tischnera: „Człowiek jest takim drzewem, które czuje w sobie dobro i dlatego nie chce złych owoców rodzić.” Dziś symbolicznie nadamy nazwę Rondu Żołnierzy Wyklętych – mówi Piotr Głowski, prezydent Piły. – O trudnej historii tych bohaterów niezłomnych mieli za chwilę opowiedzieć wnioskodawcy dla nazwy Ronda. Nie ma ich tutaj. Nie przyszli. Nie stanęli tu ze mną. Jestem trochę zaskoczony ich decyzją, ale z drugiej strony potwierdza to taką myśl, która towarzyszy mi przy takich inicjatywach. Pewnie myśleli że na ich inicjatywę odpowiemy nie. I ta nasza decyzja mogła ich zaskoczyć. Taka postawa Rady Miasta Piły, która była otwarta na ich projekty, ale również moja. Wygrali, ale nie umieją się tym cieszyć. Myślę, że mimo różnych poglądów politycznych to rondo nie dzieli ludzi.

Treść oświadczenia które zostało wysłane do mediów w sprawie uroczystości nadania nazwy ronda im. Żołnierzy Wyklętych:

W związku z zaproszeniem nas 1 marca 2017 na uroczyste otwarcie ronda im. Żołnierzy Wyklętych odmawiamy uczestnictwa w tym wydarzeniu. Nasza odmowa spowodowana jest zachowaniem Pana Prezydenta i reprezentantów magistratu miasta Piły w stosunku do historii najnowszej Piły i Polski. Uważamy, że niegodnym jest składanie kwiatów i wychwalanie wojsk sowieckich, oficjalne goszczenie osób zakłócających uroczystości pogrzebowe Żołnierzy Wyklętych, popieranie oraz promowanie osób jawnie popierających Stan Wojenny oraz powielania kłamstw na temat “wyzwolenia Piły”.

Żołnierze Wyklęci nie po to walczyli z okupantem sowieckim, by dziś ktoś porównywał ich do Armii Czerwonej. Musimy wyzbyć się raz na zawsze tego dualizmu i określić Armię Czerwoną mianem okupanta niegodnego upamiętnienia. Teraz, gdy w Pile dzięki pracy społecznej odkłamujemy historię, nie możemy legitymować swoich działań z takimi osobami jak Pan Prezydent Piotr Głowski. Nie pozwala nam na to pamięć o dziesiątkach tysięcy ofiar czerwonego okupanta. Nie pozwoliłoby to nam spojrzeć w twarz jeszcze żyjącym Żołnierzom Wyklętym.

Serdecznie dziękujemy Radzie Miasta za zagłosowanie za upamiętnieniem podziemia antykomunistycznego. Jednak wspólne otwarcie ronda nie jest możliwe, póki nie nastąpi głęboka rewizja myśli w pilskim magistracie.

Z wyrazami szacunku
Michał Józef Zimny wraz z wszystkimi podmiotami popierającymi nasze starania

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest obchodzony 1 marca. Projekt upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych wypłynął z inicjatywy prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Po jego śmierci projekt podtrzymał Bronisław Komorowski.

Sebastian Daukszewicz