Ceny mieszkań w Polsce sięgają kosmosu

Senator Adam Szejnfeld uważa, że jednym z powodów jest mała dostępność gruntów. Z tego powodu wystąpił do Prezesa Rady Ministrów z postulatem dokonania zmian legislacyjnych, w tym deregulacji przepisów dotyczących ochrony gruntów rolnych.

– Wydaje się, że w zakresie obrotu gruntami wręcz spustoszenie zrobiły przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, które, po pierwsze, radykalnie zwiększyły trudności w zmianie statusu nieruchomości z rolnego na budowlany, a po drugie, wprowadziły szereg obostrzeń w procesie nabywania nieruchomości i obrotu nimi, nawet na cele indywidualnego budownictwa mieszkaniowego, a cóż dopiero zbiorowego – napisał w swoim wystąpieniu do premiera senator Adam Szejnfeld.

Sytuacja mieszkaniowa w Polsce osiągnęła punkt krytyczny. W 2023 roku Polska znalazła się w czołówce krajów europejskich z najwyższym wzrostem cen mieszkań, trafiając do niechlubnej czołówki w tej kategorii. Wzrost cen mieszkań w Polsce przewyższył znacznie średnią europejską, mimo, że w krajach takich jak Niemcy, Francja czy Włochy ceny mieszkań nawet spadły.

W oświadczeniu skierowanym do Premiera Rady Ministrów Senator Adam Szejnfeld zwrócił uwagę, że jedną z kluczowych przyczyn problemu jest ograniczona dostępność gruntów pod budownictwo mieszkaniowe. Według senatora Ziemi Pilskiej szczególną niedogodnością w tej kwestii są restrykcje wynikające z przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, które znacząco utrudniają zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na budowlane oraz obrót większymi nieruchomościami. Przepisy te blokują również efektywne wykorzystanie gruntów leśnych oraz nieruchomości będące w zasobach Skarbu Państwa, co dodatkowo hamuje rozwój budownictwa mieszkaniowego.

Dodatkowym problemem jest ograniczony dostęp do nieruchomości należących do Skarbu Państwa, w tym m.in.: Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) oraz przedsiębiorstw i spółek z udziałem Skarbu Państwa (np. PKP), co utrudnia rozwój budownictwa komunalnego, socjalnego i komercyjnego. Te bariery wpływają nie tylko na ograniczenie liczby nowych inwestycji, ale także na wzrost cen mieszkań.

– Dostępność gruntów to warunek sine qua non rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Polsce – zarówno indywidualnego, jak i komunalnego czy komercyjnego. Obecne przepisy nie tylko ograniczają inwestycje, ale także podnoszą koszty budowy, co bezpośrednio wpływa na ceny mieszkań pogłębiając kryzys – podkreśla senator z Wielkopolski.

– Dostępność gruntów to jedne z zasadniczych warunków rozwoju rynku budownictwa mieszkaniowego – i tego zbiorowego i tego indywidualnego – podkreślił w oświadczeniu senator. Brak działań w tym obszarze wręcz zagraża przyszłości budownictwa mieszkaniowego w Polsce i wymaga natychmiastowej reakcji. W związku z powyższym senator Szejnfeld zwrócił się do Premiera o pilne podjęcie działań oraz zaangażowanie w niekluczowych resortów – Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Aktywów Państwowych – w celu rozwiązania problemów systemowych.

W odpowiedzi na swoje wystąpienie senator Szejnfeld otrzymał odpowiedź na temat przyszłości rynku mieszkaniowego w Polsce. Czytamy w niej, iż Ministerstwo Rozwoju i Technologii przygotowuje projekt ustawy mającej na celu zwiększenie dostępności gruntów pod inwestycje mieszkaniowe. Nowe regulacje mają usprawnić proces przygotowania i realizacji takich inwestycji, co jest kluczowym elementem rozwoju rynku mieszkaniowego w Polsce.

Wśród proponowanych rozwiązań znajdują się:

• Zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, które zakładają wyłączenie gruntów rolnych położonych w granicach administracyjnych miast spod obowiązujących ograniczeń.
• Stymulacja obrotu gruntami prywatnymi poprzez czasowe, dwuletnie zawieszenie opłat za wzrost wartości nieruchomości wynikający ze zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla transakcji zawartych w tym okresie.
• Usprawnienie wykorzystania gruntów publicznych, w tym przekazywanie zbędnych nieruchomości Skarbu Państwa i Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) do lokalnych zasobów gminnych, z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe.
• Zniesienie zakazu użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe, co umożliwi inwestorom trwałe korzystanie z nieruchomości przy jednoczesnym zachowaniu kontroli nad realizowanymi inwestycjami przez Skarb Państwa i samorządy.

Celem proponowanych zmian ma być zwiększenie liczby dostępnych gruntów oraz obniżenie barier inwestycyjnych, co ma przełożyć się na intensyfikację budownictwa mieszkaniowego, szczególnie w sektorze społecznym i komunalnym. Ministerstwo ocenia, że nowa ustawa przyczyni się do poprawy sytuacji mieszkaniowej w Polsce w najbliższych latach.

– To za mało, ale na pewno jest to dobry krok we właściwym kierunku – podsumowuje stanowisko rządu senator Adam Szejnfeld.

Dominika Kobiołka
Dyrektor Biura Senatorskiego Adama Szejnfelda w Pile