Czy wprowadzenie diety w zespole policystycznych jajników ma sens?
Zmiana stylu życia w tym diety niewątpliwie ma wpływ na poprawę jakości życia w przypadku chorób cywilizacyjnych. Wprowadzenie odpowiedniej zindywidualizowanej diety pod pacjentkę może zaowocować poprawą wyników, a nawet wyciszeniem objawów w zespole policystycznych jajników (PCOS).
Pacjentki z PCOS stanowią około 4% – 12% kobiet w wieku rozrodczym. Problem dotyka wielu młodych kobiet planujących zajście w ciążę. Dlatego tak ważne jest rozważenie wprowadzenia odpowiedniej diety, która może pomóc w walce z bezpłodnością, a dodatkowo z nieprzyjemnymi objawami. Dla PCOS charakterystyczna jest bezpłodność oraz różne jednostki chorobowe związane z zaburzeniem gospodarki węglowodanowej oraz lipidowej, w których dieta również ma znaczenie.
PCOS często towarzyszą zaburzenia hormonalne i metaboliczne, między innymi pacjentki borykają się z hiperinsulinizmem, insulinooporonością, cukrzycą typu II oraz otyłością. Najczęstszym objawem jest zaburzenie miesiączkowania. Dochodzi do nieregularnych miesiączek lub ich braku. Nadmiar testosteronu we krwi, który również jest charakterystyczny dla tego zespołu powoduje rozwinięcie męskich cech płciowych drugorzędowych takich ja nadmierne owłosienie, obniżony ton głosu, nasilenie problemów skórnych w tym trądziku. Niewątpliwie wymienione objawy wpływają na komfort życia pacjentek, często prowadząc do dodatkowego stresu. Stres z kolei może nasilać przebieg choroby, a z pewnością przyczyniać się do rozwoju insulinooporności.
Jako dietetyk kliniczny uważam, że wszystkie choroby cywilizacyjne powinno się leczyć w oparciu o ich przyczynę. W przypadku PCOS badania ciągle trwają. Jednak sugeruje się, że największym problemem w PCOS jest insulina.
Unormowanie pracy insuliny, a dokładniej wyrównanie hibperinsulinemi może wiązać się z wycofaniem objawów choroby. Nadmiar insuliny we krwi wpływa na szereg mechanizmów fizjologicznych, które w konsekwencji mogą prowadzić do objawów związanych z PCOS. Insulina w nadmiarze przyczynia się do produkcji przez jajniki testosteronu. Dodatkowo podwyższony poziom insuliny powoduje zmniejszenie poziomu białka (SHBG) wiążącego hormony płciowe. Testosteron najczęściej w organizmie kobiety występuje we krwi w formie nieaktywnej, dlatego, że występuje on w formie związanej z białkiem wiążącym hormony płciowe. Insulina wpływa na zmniejszenie produkcji białka SHBG (w wątrobie) oraz na zwiększoną produkcję testosteronu. Dochodzi do zwiększonej ilości aktywnego testosteronu we krwi i nasilenia objawów PCOS. Sugeruje się, że dieta o niskiej zawartości węglowodanów może prowadzić do odwrócenia tych procesów poprzez obniżenie insuliny.
W terapii PCOS warto rozważyć wprowadzenie diety wysokotłuszczowej i / lub postu przerywanego, które wpływają na obniżenie poziomu insuliny we krwi do poziomu fizjologicznego. Obniżenie insuliny może przyczynić się do zahamowania wyżej opisanych procesów. Dodatkowo obniżenie tego hormonu znajduje zastosowanie w leczeniu insulinooporności, otyłości i innych zaburzeń związanych z rozchwianą gospodarką węglowodanową. Już coraz więcej badań sugeruje, że wprowadzenie takiej diety może stanowić skuteczną terapię w leczeniu PCOS.
Jeżeli borykasz się z zespołem policystycznych jajników to zapraszam na konsultację dietetyczną. Z przyjemnością dobiorę zalecenia żywieniowe pod Twoje potrzeby. Moim zadaniem jest nauka dobrych wyborów żywieniowych i pomoc w zmianie stylu życia. Po więcej informacji i artykułów zapraszam na moją stronę internetową www.dobrydietetyk.pila.pl.
Aleksandra Skowyra
Dietetyk Kliniczny