Jest wniosek o posadowienie na terenie miasta Piły kamienia z tablicą upamiętniającą osobę Pala Telekiego
Czy wkrótce przy skwerze w rejonie ul. Józefa Bema i ul. 500 Lecia Piły pojawi się kamień z tablicą pamiątkową dla upamiętnienia Pala Telekiego – węgierskiego polityka, dwukrotnego premiera Węgier, który wspomógł Polaków podczas wojny polsko-bolszewickiej i podczas II Wojny Światowej? Jest na to duża szansa. Projekt uchwały Rady Miasta Piły w sprawie posadowienia kamienia z tablicą pamiątkową pojawił się w porządku obrad wtorkowej sesji.
– Z wnioskiem o posadowienie na terenie miasta Piły kamienia z tablicą upamiętniającą osobę Pala Telekiego, wystąpiło Stowarzyszenie Kulturowe „ORZEŁ” z siedzibą w Pile. Zgodnie z informacją przekazaną przez Stowarzyszenie, tablica i treść była konsultowana i została zaakceptowana przez Ambasadę Węgier w Warszawie, a realizacja tego przedsięwzięcia jest planowana z potwierdzonym uczestnictwem Gábora Lagzi – Dyrektora Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie. Stowarzyszenie nie oczekuję żadnego dofinansowania, gdyż posiada sponsorów i środki niezbędne na realizację wnioskowanego przedsięwzięcia. Stowarzyszenie prosi o wsparcie projektu upamiętniającego osobę czwartego premiera Królestwa Węgier hr. Pala Telekiego w związku z jego decyzją pomocy udzielonej Polsce w roku 1920. Rząd Węgier, kierowany wówczas przez Pala Telekiego podjął decyzję o udzieleniu Polsce pomocy militarnej, przekazując nieodpłatnie i dostarczając dużą ilości amunicji i sprzętu wojskowego. Teleki odmówił także wzięcia udziału w przygotowywanym przez Niemcy ataku na Polskę, powołując się na względy moralne i historyczne. Powiedział, że: „prędzej wysadzi swoje własne linie kolejowe, niż weźmie udział w inwazji na Polskę”. Po ataku Niemców i Sowietów, za jego sprawą Węgry przyjęły na swoim terytorium zbiegłych polskich żołnierzy i ludność cywilną. W 2001 r. decyzją Prezydenta RP został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – czytamy w uzasadnieniu uchwały.
Propozycja usytuowania na terenie miasta Piły kamienia z tablicą upamiętniająca postać Pala Telekiego została pozytywnie zaopiniowana przez Zespół do spraw nazewnictwa ulic działający przy Prezydencie Miasta Piły.
Sebastian Daukszewicz
