Piła. Narodowe Czytanie 2021 – Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej

4 września po raz dziesiąty odbyło się Narodowe Czytanie. Lekturą tegorocznej odsłony akcji jest Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej. To wyjątkowy utwór, który piętnuje obłudę i zakłamanie. Odnajdujemy w nim komizm i gorzką ironię, mistrzowskie odmalowanie postaci i wyczucie języka, ale przede wszystkim uniwersalne przesłanie moralne, które w imię uczciwości i sprawiedliwości każe potępiać zło.

W tym roku literacko – teatralny happening w Pile odbył się na placu  Konstytucji 3 Maja, przy fontannach, gdzie zebrana publiczność usłyszała fragmenty „Moralności pani Dulskiej” w interpretacji m.in. aktorów teatru „A Part”,  młodzieży Teatru Wirtualnego działającego przy RCK, Przewodniczącej Rady Miasta – Marii Kubicy, Rafała Zdziereli, radnego Rady Powiatu w Pile oraz redaktora naczelnego Tętna Regionu – Marka Mostowskiego. Każda osoba, która publicznie przeczytała fragment, który sama sobie wybrała, otrzymała certyfikat z pieczęcią Narodowego Czytania. Natomiast dla wszystkich czekała degustacja mieszczańskiego jadła.

Happeningowi towarzyszył  koncert piosenek z przełomu wieków w wykonaniu zespołu „Młoda Polska”, w składzie: Zofia Skowron (śpiew), Justyna Cieślak (skrzypce) i Rafał Tworek (piano).

—

Gabriela Zapolska napisała Moralność pani Dulskiej jesienią 1906 roku. Utwór bardzo szybko stał się popularny i jest uważany za jedno z najważniejszych osiągnięć twórczych pisarki. Dzieło cechuje komizm, bogactwo obserwacji obyczajowych, a zwłaszcza silna wymowa społeczna. Prapremiera sztuki odbyła się 15 grudnia 1906 roku w Teatrze Miejskim w Krakowie. Kilka tygodni później wystawiono ją w Warszawie, a następnie we Lwowie, gdzie autorka osobiście czuwała nad przygotowaniami i brała udział w próbach.  Wszystkie te inscenizacje przyjęto z wielkim aplauzem. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również pokazywane w wielu miastach przedstawienia teatrów objazdowych, m.in. realizacje Teatru Gabrieli Zapolskiej,  podróżującego po całej Galicji. Moralność pani Dulskiej weszła do żelaznego repertuaru polskich teatrów, wznawiano ją wielokrotnie i zawsze z powodzeniem. Odnosiła też sukcesy za granicą. Na podstawie dramatu powstały również filmy, w tym uznawany za pierwszy polski film dźwiękowy obraz z 1930 roku.

Narodowe Czytanie to ogólnopolska akcja społeczna propagująca znajomość literatury narodowej, organizowana przez Prezydenta RP od 2012 roku.

Dziś już wiemy, że  Prezydent RP ogłosił, iż za rok lekturą Narodowego Czytania będą „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Jak wyjaśnił, będzie to upamiętnienie dwusetnej rocznicy ich opublikowania.

Sebastian Daukszewicz