Piła. Oficjalna prezentacja jedynego takiego samolotu w Polsce MiG-23UB 850

Coraz więcej sprzętu wojskowego, pamiątek wraca do naszego miasta i przypomina, że Piła wojskiem stała. W niedzielę 24 września 2023 r. przy hangarze Aeroklubu Ziemi Pilskiej odbył się Event powitalny jedynego takiego samolotu w Polsce MiG-23UB 850 sprowadzony z Niemiec do Polski przez pasjonatkę Annę Novak & ekipę Fundacji Srebrne Skrzydła. Samolot służył kiedyś w 28. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Słupsku. A teraz będzie atrakcją turystyczną Piły podobnie jak od kilku lat Su-22 tzw. Tygrysek.

– Aeroklub Ziemi Pilskiej jest jednym z tych miejsc gdzie podczas spacerów można podziwiać adeptów lotnictwa ze sprzętem na ziemi a potem na niebie. To miejsce gdzie może narodzić się pasja. Mamy takie hasło od szybowca do odrzutowca. Sprowadzony samolot ma być kolejna atrakcją turystyczną a także przy nim chcemy organizować spotkania z sympatykami lotnictwa i nie tylko takie jak dziś – mówi Anna Nowak, która samolot zakupiła z własnych środków.

Niedzielne spotkanie to była również okazja do obejrzenia pamiątek udostępnionych przez pasjonatów lotnictwa i militariów oraz do rozmów m.in. z przedstawicielami Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP odział w Pile, czy z pilotami sprowadzonego samolotu do Piły.

Z kart historii

Historia lotnictwa polskiego to także, w dużej mierze, jednostki już nieistniejące. Jedną z nich jest 28. Słupski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego, który jako jedyny w kraju eksploatował samoloty myśliwskie o zmiennej geometrii skrzydeł MiG-23 w dwóch wersjach (MiG-23MF oraz MiG-23UB).

Maszyny dostarczono polskiemu lotnictwu w latach 1979-1982 w ilości 36 sztuk wersji jednomiejscowej MF i 6 sztuk dwumiejscowego wariantu UB. W okresie od 29 stycznia 1979 r. do 28 kwietnia tegoż roku wyszkoliła się w ZSRR pierwsza grupa pilotów słupskiego pułku, pod dowództwem ppłk pil. Janusza DOROŻYŃSKIEGO.

Początkowo loty, po otrzymaniu samolotów, wykonywano z lotniska w Mińsku Mazowieckim ze względu na remont i dostosowanie macierzystej jednostki do eksploatacji nowego sprzętu. Pierwszymi pilotami, którzy na ojczystej ziemi wykonali starty na MiG-23 byli ppłk pil. Janusz DOROŻYŃSKI oraz mir pil. Bogdan SOKOŁOWSKI.

Z początkiem 1980 r. przebazowano do Słupska pierwszych 12 MiG-ów przyjętych na stan w Mińsku Mazowieckim. Kolejny rok to dostarczenie bezpośrednio do 28. SPLM samolotu MiG-23UB r/b 850. Egzemplarz ten lądował w Słupsku 29 stycznia 1981 r.

Maszyny, z racji ustalonego przez producenta resursu kalendarzowego wynoszącego 17 lat, zostały ostatecznie pożegnane 30 listopada 1999 r.

Część z nich, po wycofaniu, zostało umieszczonych jako cele na poligonie lotniczym w Nadarzycach. Kilka znalazło swoje miejsce w muzeach oraz prywatnych kolekcjach.

Największą ciekawostką jest to, że 5 szt. dwumiejscowych MiG-ów zostało sprzedanych do USA, gdzie do dzisiaj są przechowywane w bardzo dobrym stanie wizualnym oraz technicznym.

Ostatni z egzemplarzy wers UB (numer boczny 850) został początkowo zakupiony przez stacje radiową RMF FM, a następnie sprzedany za granicę (znalazł swoje miejsce w Holandii, by po paru latach stanąć na prywatnym terenie w Twist, w Niemczech). Jest to samolot o tyle wartościowy, ponieważ w Polsce nie zachował się żaden dwumiejscowy MiG-23. Nie ma go nawet żadna z państwowych placówek muzealnych

W 2023 został przypadkiem odnaleziony przez Annę NOVAK. Po podjęciu stosownych kroków został zakupiony przez nowo założoną fundację Srebrne Skrzydła. Ogromne wsparcie w projekcie ratowania samolotu udzieli ludzie służący niegdyś w słupskim pułku (obsługujący MG oraz wiele osób dobry woli, którzy materialnie lub duchowo dołożyli swoją ,,cegiełkę’’. Bardzo pozytywnie podszedł do tematu Dyrektor Aeroklubu Ziemi Pilskiej – Michał ŻMUDA. To w hangarze aeroklubu MiG 2308 850 będzie przechowywany.

Ekspedycja w składzie: Marek Świderski, Marek Kubiak, Grzegorz Kubiak, Iza Jankowska, Dawid Jasiński, Sławomir Szablewski, Anna Novak, finalnie 8 czerwca 2023 r. dotarła do Twist w Niemczech, dzień później, po kilkunastogodzinnej walce ze stojącym prawie 10 lat na torfowej łące, MiGiem, samolot został zdemontowany i załadowany na dwa samochody ciężarowe. 12 czerwca dotarł do miejsca docelowego jakim jest hangar Aeroklubu Ziemi Pilskiej.

Warto przypomnieć, że na jednym z domów w Pile przy ulicy Brzechwy 26, znajduje się mural, który jest wyrazem uznania dla żołnierzy 6. Pułku Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (1944-1998). Samolot Su-22M4, numer burtowy 3005 (uwieczniony na muralu), był pierwszym samolotem, który 13.11.1984 r. został przebazowany przez ppłk Bogdana Likusa z lotniska w Powidzu, na lotnisko w Pile, tym samym rozpoczął erę supertechniki w 6. PLMB.

Sebastian Daukszewicz