Radni powiatowi KO nie udzielili wotum zaufania zarządowi powiatu pilskiego

Sesja Rady Powiatu w Pile, która odbyła się w trybie stacjonarnym w dniu 15 czerwca br. była tzw. sesją absolutoryjną. Z 99-procentową pewnością można założyć, że gdyby była taka możliwość także i ta sesja, prawem niechlubnej serii, „odbyłaby” się w formie „kopertowej”, a więc de facto by się nie odbyła. Jednak jako, że ustawodawca zabezpieczył prawo do przeprowadzenia debaty, była to sesja, na której radni mogli spojrzeć sobie w oczy.

Rafał Zdzierela oceniając „Raport o stanie powiatu pilskiego w 2022 roku” w imieniu radnych Koalicji Obywatelskiej krytycznie odniósł się do wielu widniejących w nim zapisów.

„Panie Przewodniczący, Wysoka Rado,

dzisiejsza sesja, która odbywa się w trybie umożliwiającym radnym zadawanie pytań, formułowanie postulatów czy ocenę działań osób zarządzających Powiatem Pilskim, należy – do jednych z nielicznych w tej kadencji samorządu. W odniesieniu do podejmowanych dzisiaj uchwał ustawodawca w sposób szczególny zabezpieczył możliwość odbycia debaty. „Nad przedstawionym raportem o stanie powiatu przeprowadza się debatę.” I dobrze, bo nie można mieć pewności, czy i tym razem rządzący nie zdecydowaliby się na praktykowaną od pewnego czasu – będącą ewenementem w skali kraju – niechlubną sesję kopertową.

Naszym zadaniem jest dzisiaj rozpatrzyć przygotowany przez Zarząd PiS-u i Porozumienia Samorządowego – raport o stanie powiatu, aby następnie podjąć decyzję o udzieleniu bądź nieudzieleniu wotum zaufania i podobnie odnieść się do absolutorium dla organu wykonawczego Powiatu Pilskiego. Podobnie więc, jak w poprzednich latach raport o stanie powiatu w wersji zaprezentowanej przez Zarząd jest kluczowym dokumentem (choć nie jedynym do oceny stanu powiatu) i stanowił przedmiot wnikliwej analizy radnych Koalicji Obywatelskiej.

Z lektury już pierwszych stron raportu wynika wysoki poziom zadowolenia obecnie rządzących z sytuacji w Powiecie w minionym roku. Świadczyć o tym mają szeroko opisane i naprawdę okraszone pięknie wykonanymi zdjęciami liczne rankingi i nagrody dla Powiatu Pilskiego czy też medale dla samego starosty.

Kolejnych kilkadziesiąt stron poświęconych jest sprawozdaniu z wykonania uchwał Rady Powiatu w Pile oraz Zarządu Powiatu. Jest to dobry moment, aby podziękować pracownikom Starostwa Powiatowego w Pile oraz podległym Powiatowi instytucjom za rzetelną realizację uchwalonych przez ww. organa uchwał.

W części 2 raportu zatytułowanej “Co zrobiliśmy” naszą uwagę przykuł “Powiatowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie na lata 2021 – 2025 w Powiecie Pilskim”. Na jego realizację przeznaczono blisko pół miliona złotych – mowa o pieniądzach, które na ten cel trafiają od Wojewody Wielkopolskiego w ramach “Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie”, realizując go w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w Pile. Tam bowiem mogą szukać schronienia ofiary przemocy w rodzinie, tam znajdują dach nad głową kobiety (dla siebie i swoich dzieci), tam uzyskują pomoc psychologiczną i prawną, tam zapewniana jest im pomoc medyczna w przypadku, gdy wymaga tego stan zdrowia ofiary przemocy w rodzinie. Tymczasem z omawianego raportu za 2022 – w wersji zaprezentowanej przez Zarząd – brakuje zapisów o zamiarze likwidacji tego ośrodka wobec faktu, że “Mimo podejmowanych działań, nie udało się znaleźć w zasobach Powiatu Pilskiego nieruchomości spełniającej ustawowe wymogi, do których można by przenieść ośrodek wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.” Okazuje się, że Zarząd miał nie tylko ten miniony rok, ale kilka lat, aby znaleźć nowe, spełniające wymogi ustawy lokum. Nie potrafił tego zrobić.

W przyjętym przez tę Radę Powiatu Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2021 – 2025 w powiecie pilskim, w części poświęconej analizie zjawiska przemocy w rodzinie podawano: „działalność całodobowa realizowana przez Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w Pile  jest bardzo ważnym elementem polityki społecznej w ramach przeciwdziałania przemocy w rodzinie w regionie północnej Wielkopolski.  Możliwość wsparcia w formie schronienia dla osób dotkniętych przemocą stwarza im szansę na ułożenie sobie życia bez przemocy.” Rok 2022 został zmarnowany. Miejsca takiego nie znaleziono, ale o tym w raporcie nie przeczytamy.

Dochody ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca w 2022 r. w porównaniu z 2021 wzrosły o 2,74%. Może i byłoby z czego się cieszyć, gdyby nie fakt, że w tym samym czasie wydatki ogółem w przeliczeniu na 1 mieszkańca wzrosły o ponad 11%. W konsekwencji zadłużenie na 1 mieszkańca zwiększyło się o ponad 10%. Zadłużenie Powiatu na koniec 2022 r. liczyło rekordowo ponad 63 mln zł! To zadłużenie, mimo że nie zaciągnięte do maksymalnych uchwalonych na 2022 r. głosami PiS i Porozumienia Samorządowego rozmiarów – przerzuca w brutalny sposób na kolejne kadencję ciężar ich obsługi.

Możemy być dumni natomiast ze względnie niskiej stopy bezrobocia w powiecie pilskim w minionym roku. Choć osób i instytucji wpływających na ten stan rzeczy jest wiele, to nie można nie dostrzec aktywnych form walki z bezrobociem realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Pile. Sprawdzone w kraju instrumenty wsparcia dobrze sprawdzają się również w naszym Powiecie. Brawo! Jako sytuację niekorzystną należy jednak uznać fakt – na który zresztą zwracają uwagę autorzy Raportu – że rynek pracy w naszym Powiecie jest rynkiem o znacznym udziale zatrudnienia sezonowego.

Przechodząc do oceny ogólnej, której poświęcono 4. część Raportu, należy zaznaczyć, że została ona przeprowadzona zgodnie z metodami statystycznymi rekomendowanymi przez OECD, a sama grupa jednostek samorządu terytorialnego o podobnych uwarunkowaniach rozwojowych, do których porównano Powiat Pilski – wydzielona została na podstawie metodologii Polskiej Akademii Nauk.

W odniesieniu do wskaźników odnoszących się do kategorii “budżet” eksperci wskazują, że sytuacja niesprzyjająca i wymagająca aktywności odnosi się m.in. do zdolności kredytowej, do wskaźnika obsługi zadłużenia czy wydatków majątkowych na 1 mieszkańca. Nawet – wbrew temu, co mówi nachalna propaganda obecnie rządzących Powiatem – dotacje ze środków unijnych w przeliczeniu na 1 mieszkańca wymagają aktywności, bowiem na tle grupy porównawczej – mają charakter niesprzyjający. Niechlubnym rekordzistą natomiast w tym zestawieniu, niemieszczącym się niemal w skali, jest – zdaniem ekspertów – wskaźnik zadłużenia na 1 mieszkańca.

W odniesieniu do wskaźników odnoszących się do kategorii “infrastruktura” eksperci wskazują, że sytuacja niesprzyjająca i wymagająca aktywności odnosi się m.in. do wydatków majątkowych na drogi publiczne, a jeszcze gorzej wypada Powiat Pilski w odniesieniu do dotacji pozyskanych na inwestycje w drogi.

Odnotujmy, że w odniesieniu do wskaźników odnoszących się do kategorii “edukacja” eksperci wskazują na sprzyjającą i korzystną zmianę dokonaną w odniesieniu do współczynnika skolaryzacji brutto. Brawo! Sytuację określają natomiast jako niesprzyjającą i wymagającą aktywności w odniesieniu do liczby uczniów na 1 etat nauczycielski oraz do liczby oddziałów na 1 etat nauczycielski.

W odniesieniu do “spraw społecznych oraz zdrowia” eksperci wskazują, że w Powiecie Pilskim, w porównaniu do innych powiatów w kraju w minionym roku, sytuacja niesprzyjająca i wymagająca aktywności odnosi się m.in. do dotacji na zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej oraz w odniesieniu do – niemiła niespodzianka – dotacji dla organizacji pożytku publicznego. Czyżby Powiat, zamiast zlecać organizacjom pożytku publicznego zadania w większym zakresie, sam je realizował? Bo wie lepiej?

W odniesieniu do grupy wskaźników w obszarze “gospodarka” za bardzo sprzyjającą sytuację i korzystną zmianę obserwuje się w przypadku struktury własnościowej przedsiębiorstw. Wspomniana już wcześniej stopa bezrobocia czy poziom długotrwałego bezrobocia choć na poziomie przeciętnym, uznana jest za korzystną. Z badania ekspertów wynika, że niesprzyjający i – w porównaniu do innych powiatów – wymagający aktywności jest wskaźnik pozwoleń na nowe budynki mieszkalne.

W tym obszarze za karygodną należy ocenić postawę Starosty Pilskiego, który – wbrew postanowieniom Naczelnego Sądu Administracyjnego – nie wydawał decyzji pozwolenia na budowę inwestycji realizowanej przez Gminę Piła, tak zwanego zintegrowanego centrum przesiadkowe, narażając w ten sposób Piłę na ryzyko zwrotu wielomilionowej dotacji unijnej. Nieuzasadnioną obstrukcję w tym temacie postanowił zakończyć – wyręczając w ten sposób Starostę Pilskiego – Wojewoda Wielkopolski, wydając ostatecznie pozytywną decyzję pozwolenia na budowę i zatwierdzając projekt budowlany. Po prawie 30 miesiącach!

W odniesieniu do minionego roku nie sposób też przemilczeć – choć wielu by o tym marzyło – kwestii dotyczącej Zespołu Placówek Wychowawczych w Łobżenicy. Nie będę w tym momencie przytaczał faktów, bo zostały już one brutalnie obnażone w prasie ogólnokrajowej, stając się powodem do wstydu. Przytoczę tylko fragment pisma wystosowanego 27 kwietnia br. do Starosty Pilskiego przez Wielkopolskiego Kuratora Oświaty: “W ocenie Wielkopolskiego Kuratora Oświaty opisana wyżej praktyka kadrowa stosowana przez Starostwo Powiatowe w Pile względem zarządzanej placówki nie daje nadziei na stabilizację sytuacji Zespołu Placówek Wychowawczych w Łobżenicy. Obecny stan rzeczy stawia pod znakiem zapytania dalszą przyszłość Ośrodka w Łobżenicy, pogłębia wątpliwości co do intencji i zamiarów organu prowadzącego. Apeluję o rozwagę i odpowiedzialność w podejmowaniu dalszych decyzji.”

Radni Koalicji Obywatelskiej zagłosują przeciwko udzieleniu wotum zaufania Zarządowi Powiatu w Pile.

Dziękuję.”

Tu można zapoznać się z Raportem o stanie powiatu pilskiego w 2022 roku:
https://drive.google.com/file/d/1MXB6rglj-POb_52AyIFnBIHIPuloiF5V/view?usp=drive_web

Marek Mostowski