68 tys. pacjentów w Polsce skorzystało z programu KOS-Zawał do końca 2022 r. Jak te dane wyglądają dla Wielkopolski?
Zespół analityków NFZ podsumował dotychczasową realizację programu KOS-Zawał. W całej Polsce do końca 2022 roku skorzystało z niego 68 tysięcy pacjentów. Od początku funkcjonowania programu KOS-Zawał do końca września 2023 r. zakwalifikowano do niego ponad 7 tysięcy Wielkopolan po zawale mięśnia sercowego. W Wielkopolsce stale rośnie liczba chorych leczonych w KOS-Zawał – w pierwszych trzech kwartałach 2023 roku było ich więcej niż przez cały poprzedni rok.
KOS-Zawał to program kompleksowej, specjalistycznej opieki dla pacjentów po zawale serca. Został uruchomiony w październiku 2017 r i jest finansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Pacjenci, którzy zostali zakwalifikowani do KOS-Zawał, mają zagwarantowaną skoordynowaną opiekę. Polega ona na ciągłości diagnostyki i leczenia, rehabilitacji kardiologicznej oraz edukacji o czynnikach, które zwiększają ryzyko chorób serca, przez kolejny rok od zakończenia pobytu w szpitalu.
– Nasz nowy raport dowodzi, że program KOS-Zawał wpłynął na poprawę wyników leczenia zawału serca. Do końca 2022 r. skorzystało z programu 68 tys. pacjentów. Łączny koszt świadczeń w KOS-Zawał, sfinansowanych przez NFZ, wyniósł 1,25 mld zł – podkreśla Filip Nowak, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia.
Rośnie liczba pacjentów objętych KOS-Zawał
Na koniec 2022 roku program był realizowany w 100 placówkach medycznych w całej Polsce. W Wielkopolsce wszystkie 12 szpitali, które posiadają oddziały kardiologiczne z pracowniami hemodynamicznymi, zawarło umowy pozwalające im leczyć w ramach KOS-Zawał. Pierwszych pięć wielkopolskich szpitali przystąpiło do programu od samego początku, pozostałych siedem dołączało w kolejnych latach. Jako ostatnie umowę zawarły Szpital Specjalistyczny w Pile (styczeń 2022 roku) oraz Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie (lipiec 2022 roku).
– Na podstawie raportu Centrali NFZ, jaki i szczegółowych danych dotyczących Wielkopolski można wyciągnąć wnioski, że nie tylko warto być pacjentem zakwalifikowanym do programu KOS-Zawał, ale też ważne jest dążenie do objęcia w nim pełną opieką, w tym rehabilitacją kardiologiczną – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. – Cieszę się, że od połowy 2022 r. KOS-Zawał realizuje 100 proc. szpitali w Wielkopolsce, które spełniają jego kryteria. Kolejnym powodem do zadowolenia jest rosnąca liczba pacjentów obejmowanych kompleksową opieką.
Wraz ze wzrostem liczby szpitali umożliwiających leczenie w KOS-Zawał systematycznie rósł odsetek wielkopolskich pacjentów po zawałach zakwalifikowanych do udziału w programie. W 2019 roku było to 8%, w 2022 roku już 32%, a w pierwszych trzech kwartałach 2023 roku liczba ta wynosi 50%.
Łącznie z programu kompleksowej opieki pozawałowej skorzystało do tej pory ponad 7 tysięcy pacjentów w Wielkopolsce. Najwięcej zakwalifikowano ich w dwóch szpitalach, które uczestniczą w programie od samego początku: Szpitalu w Ostrowie Wielkopolskim (1230) oraz Centrum Medycznym HCP w Poznaniu (1186). Na trzecim miejscu z 800 pacjentami leczonymi w ramach KOS-Zawał jest Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu, który do programu dołączył w październiku 2019 roku. Na czwartej pozycji plasuje się Szpital w Puszczykowie, który w KOS-Zawał jest od nieco ponad dwóch lat, a zakwalifikował w tym czasie 707 pacjentów.
W ostatnich miesiącach odnotować można znaczący wzrost łącznej liczby pacjentów leczonych w KOS-Zawał. Dla porównania – w 2022 roku było ich 1936, a od stycznia do września 2023 roku odnotowano ich już 2120. W tym okresie najwięcej chorych (269) objętych opieką KOS-Zawał leczono w Wojewódzkim Szpitalu Wielospecjalistycznym w Lesznie. Na podium pod tym względem znajdują się również Szpital w Puszczykowie (251) oraz Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu (240). Innym ważnym wskaźnikiem jest procentowy udział pacjentów w KOS-Zawał w liczbie wszystkich hospitalizacji zawałowych w danym szpitalu. W tej statystyce przewodzi Centrum Medyczne HCP w Poznaniu, które kwalifikuje do udziału w programie 79% chorych po zawale. Drugi w tej klasyfikacji jest Szpital w Puszczykowie (74%), a trzeci Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu (65%).
Rośnie zapotrzebowanie na rehabilitację dzienną
Eksperci podkreślają, że szczególnie istotnym etapem programu KOS-Zawał jest rehabilitacja kardiologiczna. Obejmuje ona opiekę fizjoterapeuty, dietetyka, a w razie potrzeby również psychologa. Ich zadaniem jest poprawa stanu zdrowia chorego w dłuższej perspektywie. Z rehabilitacji kardiologicznej w Wielkopolsce od początku trwania programu skorzystało 54% pacjentów. Liderem pod tym kątem, podobnie jak w latach poprzednich, pozostaje Pleszewskie Centrum Medyczne, które przez tę ścieżkę programu przeprowadziło 91% pacjentów. Wysoki odsetek chorych po zawale korzystających z rehabilitacji odnotowano również w szpitalach w Kaliszu (80%) i Gnieźnie (74%). Na przeciwległym biegunie znalazł się Wojewódzki Szpital Zespolony w Koninie, który pomimo trwającej dwa i pół roku obecności w programie nie sprawozdał rehabilitacji kardiologicznej u żadnego pacjenta.
Pośród szpitali zapewniających pacjentom rehabilitację kardiologiczną są takie, które realizują ją wyłącznie w wymagającym całodobowego pobytu w placówce trybie stacjonarnym, jak Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu, Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie oraz Szpital Wojewódzki w Poznaniu, a także takie, które umożliwiają rehabilitację tylko w trybie dziennym jak Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie czy Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu. Pozostałe szpitale umożliwiają rehabilitacje w obu trybach.
Od stycznia do września 2023 roku najwięcej chorych na dzienną rehabilitację kierowały Szpital Miejski im. Strusia w Poznaniu, Szpital Specjalistyczny w Pile oraz Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie.
– Szczególnie doceniamy te szpitale realizujące KOS-Zawał, które prowadzą pacjenta przez pełną ścieżkę programu, a więc od hospitalizacji przez rehabilitację do systematycznej opieki lekarza specjalisty w poradni. Do chorych po zawale serca oraz ich rodzin niezmiennie apelujemy, żeby wręcz domagali się objęcia programem, a następnie sumiennie w nim uczestniczyli – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. – Zauważyliśmy, że pacjenci chętniej korzystają z rehabilitacji w trybie dziennym, dlatego przez ostatnie miesiące pracowaliśmy nad zwiększeniem dostępności do niej. Dziękujemy tym trzem szpitalom, które zaangażowały się w to najmocniej, a w przypadku pozostałych liczymy, że będą się coraz lepiej dostosowywali do potrzeb pacjentów.
Najnowszy raport Narodowego Funduszu Zdrowia na temat dotychczasowej realizacji KOS-Zawał pozwala stwierdzić, że program okazał się sukcesem. Udostępnione dane jednoznacznie wskazują, że wśród pacjentów, którzy korzystają ze świadczeń przewidzianych w KOS-Zawał śmiertelność jest niższa w porównaniu z pacjentami, którzy nie otrzymują tych usług, bez względu na wiek czy historię chorób. Analitycy NFZ także potwierdzają, że rehabilitacja kardiologiczna zmniejsza ryzyko wystąpienia niewydolności serca po zawale.
– Program KOS-Zawał jest sukcesem wszystkich zaangażowanych w jego opracowanie i realizację – Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, ośrodków realizujących i kardiologów. Wobec tak dobrych wyników funkcjonowania programu wydaje się konieczne zobligowanie wszystkich ośrodków leczących ostry zawał mięśnia sercowego do włączenia się do programu – podsumowuje prof. dr hab. n. med. Tomasz Hryniewiecki, konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii.
Więcej ogólnopolskich danych znajduje się w komunikacie na stronie: https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/nowy-raport-nfz-o-kos-zawal-program-zmniejszyl-ryzyko-zgonu,8494.html
Zespół Komunikacji Społecznej i Promocji WOW NFZ
Foto: NFZ