„Jak pamiętamy, tak będziemy pamiętani”- Nowy pomnik w Pile
2 czerwca w pilskiej Szkole Policji w obecności wielu gości, również z zagranicy, odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego XVII-wieczny Cmentarz Żydowski w Pile.
Cmentarz dla Żydów jest świętym miejscem, miejscem szczególnym. Pochowanych na nim zmarłych nie można ekshumować. To miejsce jest nietykalne. Zmarli czekają tam na Mesjasza. I to oni są właścicielami tego miejsca. Ale jednocześnie jest tak, że życie pisze inny scenariusz i wymusza inne przeznaczenie nawet dla takich miejsc. Dziś jest w tym miejscu ważna instytucja demokratycznego państwa – Szkoła Policji.
Uroczystość rozpoczęła się w auli Szkoły Policji wykładem okolicznościowym „Wyspa pamięci” wygłoszonym przez prof. Marysię Galbraith z Uniwersytetu w Alabamie. Następnie po licznych przemówieniach, nastąpiło odsłonięcie monumentu, a także odmówienie Kadiszu.
Fundatorami granitowej płyty, która ma kształt gwiazdy Dawida i stanowi jednoznaczny symbol narodowościowy są Szkoła Policji w Pile oraz Gmina Piła.
– Dzisiejsza uroczystość na terenie Szkoły Policji jest szczególna, inna niż te, z którymi u nas się spotykamy. Od pomysłu do realizacji minął prawie rok. Sam pomnik jednym może się bardziej podobać, innym nie. Jedni mogą się przy nim zastanawiać nad przyszłością i nad dniem dzisiejszym. Jest to objaw bardzo pozytywny, ponieważ żyjemy w pewnym środowisku, żyjemy wśród ludzi, którzy mają różne poglądy, a najważniejsze żebyśmy się akceptowali. Uczestniczyła z nami dziś młodzież, dla której jest to coś nowego, ciekawego, spotkanie z przedstawicielami wielu religii. Mam nadzieję, że pomnik, który znalazł swoje miejsce na terenie Szkoły Policji w Pile, godnie upamiętnia miejsce spoczynku dawnych mieszkańców miasta narodowości żydowskiej – mówi insp. Jerzy Powiecki – Komendant Szkoły Policji w Pile.
Uroczyste odsłonięcie pomnika zorganizowano we współpracy z Urzędem Miasta Piły i Związkiem Gmin Wyznaniowych Żydowskich Oddział w Poznaniu.
– Ta uroczystość jest cudem, który po prostu spowodował, że od wielu lat nie byłam tak wzruszona. Po prostu nie wierzyłam, że to miejsce kiedykolwiek zostanie upamiętnione, ponieważ rozmów było bardzo wiele. Była jednak życzliwość ze strony pana komendanta, pracowników Szkoły Policji w Pile, pana prezydenta Piły i wielu życzliwych ludzi, którym jesteśmy wdzięczni. Myślę, że Bóg będzie Błogosławił miastu Piła, jego mieszkańcom i temu miejscu. Pomnik przepiękny. Wybrałam właściwego autora pana profesora Janusza Marciniaka, który zrobił go nie tylko umysłem, ale również sercem – mówi Alicja Kobus Wiceprzewodnicząca Rady Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP i Przewodnicząca filii ZGWŻ RP w Poznaniu.
Słowo Naczelnego Rabina Polski
„W związku z inicjatywą upamiętnienia cmentarza żydowskiego, który znajduje się na terenie Szkoły Policji w Pile, chciałbym wyrazić moją wdzięczność za zrozumienie i wrażliwość dla władz Szkoły, a przede wszystkim dla p. komendanta insp. Jerzego Powieckiego. Działania podjęte przez Szkołę Policji na rzecz ochrony i upamiętnienia kirkutu są dla społeczności żydowskiej niezmiernie ważne. Dzięki temu zostanie ocalona pamięć o dawnych żydowskich mieszkańcach Piły. Stanie się tak wbrew nazistowskim planom, w których chodziło o zniszczenie narodu żydowskiego i wszelkiej pamięci o Żydach. Pozostaję z nadzieją, że inicjatywa upamiętnienia żydowskiej nekropoli spotka się z pełną akceptacją wszystkich mieszkańców Piły. Szacunek dla miejsc pochówków i dbałość o nie, bez względu na wyznanie, świadczy o poziomie kultury” – Michael Schudrich Naczelny Rabin Polski.
Pomnik, który został uroczyście odsłonięty 2 czerwca zachęca do poznania historii miasta i jego mieszkańców. Skłania do refleksji nad fragmentem cmentarnego muru i kilkoma ocalonymi macewami.
Sebastian Daukszewicz